Mavi Okyanustaki Organizasyonlar
Küreselleşme ve bunun getirdiği yoğun rekabet ortamında, organizasyonun sahip olduğu fırsatların farkında olmak ve stratejik planlarımızı buna göre şekillendirmek bize üstünlük sağlar. Çünkü birçok organizasyon; fırsatları tespit etmenin zor olması, bu fırsatları organizasyonun stratejik planlarına uyarlamakta sıkıntı yaşamaları, alışılmış yöntemlerle devam etmenin daha kolay olduğu düşüncesiyle yenilikleri keşfetmeyi ve keşfetse bile uygulamayı tercih etmiyor.
Yüksek düzeyde rekabetin yaşandığı günümüzde stratejik hedeflerimizin gerçekleşmesi iyi bir karar mekanizması ve uygulama alanı oluşturmaktan geçer. Organizasyonumuz için belirlediğimiz stratejik amaçlarımız; sahip olduğumuz maliyetler, çalışanlarımızın kapasitesinden ve teknolojide yaşanan değişimlere uyum sağlama özelliğimizden etkilenir. Bu özelliğimiz de gelecekteki tüm iş gücü planlarımızı etkileyecektir.
Aslında incelediğimizde birçok organizasyon ürün ve hizmetleriyle ilgili birçok teknolojiye sahip. Sadece nerede kullanılacağı bilinmiyor. Bu noktada yapmamız gereken, teknoloji ile getirilen yeniliklerin ve değişen koşulların bize sağladı fırsatları farkında olmak, bunları iyi analiz ederek bizim için değerli olup olmadığına karar vermek. Bunu sağlamak için ise temelini eleştiri sanatından aldığı bir yönetim anlayışı geliştirerek;
-organizasyonun çalışanlarının katılımını sağladığı,
-bireysel düşüncelerini açıkça söyleyebildiği,
-çalışanların birbirine karşıt bakış açılarını tartışabildiği,
bir ortam hazırlamaktır.
Böyle bir ortamda çalışmanın bize ve organizasyonumuza kazandırdıkları;
- Farklı bakış açılarını bir araya toplayarak, bunları karşılaştırma imkanı elde ederiz.
- Çalışanlar, kendi bakış açılarını gözden geçirme imkanı elde ederler.
- Organizasyonumuza uygun olanları analiz ederek, stratejik hedeflerimize uyarlayabiliriz.
Bu anlayışla organizasyondaki ürün, hizmet ya da yöntemlerle ilgili problemlere çözüm bulundukça yeni bakış açılarıyla farklı noktalar gözümüze çarpar. Örneğin, bir müşterinin bizden almış olduğu ürünle ilgili bir problem yaşayarak bize geri dönüş yapması, müşterinin neye değer verdiğini yeniden tanımlamamızı sağlar. Yani bir değer yenileme söz konusudur. Değer inovasyonu demişken; bu kavramın temelini oluşturan mavi okyanus stratejisini tanıyalım:
-Mavi okyanustaki organizasyonları farklı kılan faktör belirledikleri stratejidir. Yani “değer inovasyonu”dur.
-Stratejilerimizi önceliklendirmek önemlidir.
-Günümüzde mevcut olmayan endüstrilerin tümünü kapsar.
-Sınırlar belli değildir ve uyulması gereken kurallar yoktur. Pazar sınırlarını yeniden tanımlamak amaçlanır.
-Yeni talep yaratma düşüncesi hakimdir.
-Odak noktası rakipleri değildir. “Rekabeti yenebilmenin yek yolu, rekabeti yenmeye çalışmayı bırakmaktır.” anlayışına göre hareket ederler. Rakiplerine üstünlük sağlamak yerine, rakiplerini göz ardı etmeyi tercih etmişlerdir.(Rekabetsiz pazar!)
-Farklılaştırma ve düşük maliyetli ürün ya da hizmet sunmak eş değerde görülür.
Şunu unutmayalım ki; sadece değer üretmeye odaklanarak yenilik olmaksızın değer yaratılabilir. Yarattığımız bu değer piyasada bir ölçüde üstün olmamızı sağlasa bile sürdürebilirlik göstermemiz açısından yeterli olmaz.
Mavi okyanus stratejisiyle organizasyonumuzun sürdürebilirliğini sağlamak için ilk yapmamız gereken odak noktamızı iyi belirlemek. Bu aşamada kendimize hangi konuda uzmanlaşacağımızı sormamız gerekir. İkinci olarak aynı sektördeki diğer organizasyonlardan bizi farklılaştıracak faktörleri saptamalıyız. Son olarak da organizasyonumuzu ve sunduğu hizmetleri diğerlerinden ayırt eden net bir slogan bulmak tercih edilmemizi sağlar.
Mavi okyanus stratejisiyle hareket eden, en bilinen organizasyonlardan bir tanesi olan Southwest havayolunu bu veriler ışığında inceleyelim:
- Rakipleri yolculara dağıtılan yemeğin kalitesi ve yolculukları sınıflandırmak için yatırım yaparken, Southwest havayolu şirketi hizmet kalitesine ve sık uçak seferi uygulamasını başlatarak birçok havayolunun uyguladığı aktarmalı sistemi kaldırmıştır. Doğrudan seferler düzenleyerek kendini diğer havayollarından farklılaştırması tercih edilme olasılığını arttırmıştır.
- Ayrıca “Araba fiyatına uçak hızı-her ihtiyacınız olduğunda” sloganını kendine ilke edinerek sunduğu hizmetin niteliğini açıkça ortaya koymuştur. Edindiği bu ilkeyle maliyet açısından da Southwest havayolunun daha fazla tercih edilmesini sağlamıştır.