İK’cıya “İşte Aradığım Aday” Dedirtecek CV Nasıl Hazırlanır?

Yazar: Füsun Özülke · Yayımlanmış 29 Haziran 2015 · Güncellendi 14 Aralık 2016

Harika bir derece ile okuldan mezun oldunuz ya da hali hazırda çalışmakta olduğunuz işiniz artık sizi tatmin etmiyor ve iş aramaya karar verdiniz. Bunun için ilk etapta binlerce aday arasından sıyrılarak insan kaynakları uzmanları tarafından fark edilebilecek bir CV hazırlamanız gerekiyor. Ne yapacaksınız?

İşe önce “CV” tabirinin önemini ve içeriğini açıklayarak başlayalım. CV yani “Curriculum Vitae” özgeçmiş anlamına gelmektedir. İş arayış sürecinde kendinizi işe alım uzmanlarına anlatmanızı; kişiliğiniz, yetkinlikleriniz ve donanımınız ile ilgili onları ikna etmenizi sağlamada size yardımcı olacak çok önemli bir araçtır. Özgeçmişiniz işe alım uzmanlarına sizinle tanışmadan hakkınızda ilk izlenimleri edinmeleri için kritik ipuçları verir.

Amerika’nın en geniş aday veri tabanına sahip, lider insan kaynakları şirketi CareerBuilder, önde gelen araştırma şirketlerinden Harris Poll’e geçtiğimiz yıl bir araştırma yaptırmıştır. 2.201 insan kaynakları profesyoneli üzerinde gerçekleştirilen bu araştırmaya katılan İK’cıların %68’i kendilerine ulaşan her bir özgeçmişi incelemek için “2 dakikadan az” bir vakit ayırırken, %17’si inceleme için ayırdıkları sürenin yalnızca 30 saniye olduğunu belirtiyor.^(*)

Yani dikkat çekip görüşmeye değer bulunmak için saniyelerle yarışıyorsunuz!

İşte tam da bu nedenle çarpıcı bir CV hazırlayarak fark yaratmanız ve diğer adayların önüne geçmeniz gerekiyor.

Birçok aday, güvendikleri ve tecrübeli buldukları büyüklerinin, arkadaşlarının CV’lerini alarak bunlar üzerinden kendi özgeçmişlerini oluşturuyor. Bu da demek oluyor ki, İK profesyonellerinin önüne sunulan özgeçmişlerin çoğu aynı fabrikadan çıkmışçasına birbirinin kopyası oluyor ve dikkat çekemiyor.

CV’nizi kalıplaşmış tabirler ve sözcükler kullanarak düzenlerseniz, başka birinin özgeçmişini kendinize uyarlamaya çalışırsanız 30 saniyede elenmeye de hazırlıklı olmanız gerekiyor.

Unutmayın, herkes tek ve benzersizdir, her bireyin kendine has bir tarzı, yetenekleri ve yetkinlikleri vardır.

Ezber bozmak ve “işte bu” dedirtmek istiyorsanız, CV’nizi uyarlamamalı, klişe kalıplar ve sözcüklerle düzenlememelisiniz, onu yaratmalısınız!

Ama nasıl? diyorsanız haydi birlikte bir göz atalım:

Dikkat Çekici Bir CV Hazırlarken Yapılması ve Kaçınılması Gerekenler

Ön Yazı :

Etkili, çarpıcı ama abartılı olmayan, başvurduğunuz pozisyonun gereklerine uygun bir ön yazı hazırlayın. Yarım sayfa uzunluğunda olsun, işe alım uzmanının bakınca uzunluğundan korkmayacağı ve okumak isteyeceği şekilde görünsün. Ön yazınızda giriş, gelişme ve sonuç bölümleri yer alsın.

Giriş bölümünde; başvurduğunuz pozisyona ilişkin ilanı nerede gördüğünüzü, varsa ilanın referans numarasını ve bu pozisyona neden başvurduğunuzu kısaca belirtin.

Gelişme bölümünde; neden bu pozisyona uygun olduğunuz ile ilgili düşüncelerinizi belirtin, pozisyon için aranılan özellikler ile kendi özellikleriniz arasında tutarlı bağlantılar kurun ve kendi yetkinliklerinizi vurgulayarak bu pozisyona uygun olduğunuz konusunda işe alım uzmanını ikna etmeye odaklanın.

Sonuç bölümünde ise; başvurunuza vakit ayırdığı için incelemeyi yapan uzmana teşekkür edin ve görüşmeye çağırılmaktan mutluluk duyacağınızı bildiren bir cümle ile ön yazınızı noktalayın.

CV’nin Uzunluğu:

Eğer akademisyen değilseniz CV’nizin iki sayfayı aşmamasına dikkat edin. Unutmayın, CV’nize işe alım uzmanının dikkatini çekecek bilgileri yerleştirmelisiniz ama gereğinden fazla detay ile uzatmamalısınız. Bu, uzmanın özgeçmişinizi incelerken sıkılmasını engeller; mülakata çağırıldığınızda özgeçmişinizde görmediği, onu heyecanlandıracak detayları paylaşarak ekstra notlar almasını; böylece aslında tahmin ettiğinden daha da donanımlı bir aday olduğunuzu düşünmesini sağlar.

CV’nin Bölümleri ve Sıralaması:

CV’nizi oluşturan bölümleri doğru şekilde sıralayın.

Ad-Soyad: 16-18 punto ile yazın ve koyu harfler kullanın.

Fotoğraf: Arka planı beyaz, uygun renkte takım elbiseli, düzgün saç ve abartısız makyajlı (bayanlar) profesyonelliğinizi yansıtan, mutlaka tebessüm içeren ve pozitif enerji veren, vesikalık fotoğrafınızı tercih edin.

İletişim Bilgileri: Açık adres ile alan kodu da içeren ev ve cep telefonu bilgilerinizi belirtin.

E-posta Adresi: Nick name içermeyen, ad ve soyaddan oluşan, anlaşılması ve kodlanması kolay, ciddi bir e-posta adresi kullanın.

Kariyer Hedefleri: Bir ya da birkaç cümle ile anlatın. Yetkinliklerinize göre oluşturduğunuz hedeflerinizi net bir biçimde ifade edin.

Profesyonel Deneyim: Sondan başa doğru yani ters kronolojik sıra ile; çalışılan firma, görev unvanı, çalışılan bölüm ve tarih aralığı ile yapılan işlerin tanımını içeren bölümler halinde oluşturun. Eğer yeni mezunsanız, eğitiminiz süresince yapmış olduğunuz staj detaylarını belirtin.

Eğitim: Yine ters kronolojik sıra ile; okulun adı, fakülte ve/veya bölümün adı, mezun olunan derece, eğitim alınan tarih aralığı ve yaptığınız ya da katkı sağladığınız projeleri, aldığınız ödülleri belirtin.

Alınan Kurs ve Seminerler: Kurs/seminer adı, eğitimi veren kuruluşun ve eğitmenin adı, eğitim tarihi ve süresini içeren birer veya ikişer satırlık tanımlamalar kullanın.

Diğer Yetkinlikler: Bilinen yabancı diller, kullanılan bilgisayar programları ve kullanım düzeylerini belirtin. Varsa ulusal ve uluslararası geçerliliği olan sertifikalarınıza (YMM, ICF, SPK Lisansları vb.) yer verin.

Kişisel Bilgiler: Doğum tarihi, medeni durum, askerlik durumu (baylar), sürücü belgesi detayı, üye olunan dernekler ve hobilerinize yer verin.

Referanslar: Profesyonel bir CV’de bu bölüm “İstenildiği taktirde verilecektir” ibaresini içerir. Ancak, görüşmeye çağırıldığınızda ya da başvurduğunuz ilanda referans detayları istenir ise: referanslarınızın adı-soyadı, çalıştığı kurum, görev unvanı ve bölümü, cep telefonu ve e-posta adresi belirtilmelidir. İki ya da üç adet referans yeterlidir. CV’nizde referans olarak belirttiğiniz kişilere bilgi vermeyi ve onların iznini almayı sakın ihmal etmeyin.

Anlatım, Format ve Dil Kullanımı:

Kendinizi anlatmak için birinci veya üçüncü tekil şahıs kipi kullanın.

Deneyimlerinizi ve sorumluluklarınızı tanımlarken uzun ve fazla detay içeren paragraflar yerine mümkünse kısa, açık ve öz cümleler kullanarak oluşturulmuş uzun olmayan paragrafları tercih edin. Ya da bu cümlelerin başlangıçlarını bullet kullanarak belirleyin.

CV’nizde popüler olduğu düşünülen, herkes tarafından kullanılan ve dillere pelesenk olan kelime, deyim ve tanımlamalardan mümkün olduğunca kaçının. Kendi yetkinlik ve başarılarınızı yansıtacak hedef odaklı kelimeler seçin. Kelimeleriniz basit ve günlük olabilir ama hedefinize/yetkinliğinize vurgu yapmalı. Yazının başında değindiğimiz ve aşağıda linkini bulacağınız araştırmanın sonuçlarına göre; “proaktif, çalışkan, hırslı, vizyon sahibi, sinerjik” gibi kelimeler İK profesyonellerinde olumsuz izlenim yaratan kelimeler olarak listeleniyor. Bu tarz kelimeleri mümkün olduğunca kullanmamaya özen gösterin.

İK profesyonellerine itici gelen yukarıdaki gibi kelimeler kullanmak yerine, CV’nizde yaptığınızı belirttiğiniz işleri somut verilerle destekleyin. Örneğin; bir projede aktif olarak görev aldıysanız ve bunu özgeçmişinizde belirttiyseniz projeye ilişkin bir internet linki koyarak içeriğe ulaşılmasını sağlayın.

Vurgulamak istediğiniz kelimelerin/cümlelerin/paragrafların altını çizmeyin, koyu ve/veya italik harflerle yazmayın. İK profesyonelleri neyi görmeleri gerektiğini iyi bilirler.

Doğru dil ve gramer kullanmaya; imlâ ve noktalama kurallarına uymaya özen gösterin. Böylece, yaptığınız işlerde ve günlük yaşantınızda ne kadar düzenli, titiz ve dikkatli olduğunuz hakkında İK’cıya ipuçları verin.

CV hazırlarken kullanacağınız harf karakterine dikkat edin. Genellikle “Arial” ve “Times New Roman” tercih edilmektedir. Ancak, yapılan araştırmalar gösteriyor ki, İK Profesyonelleri “Garamond” ve “Helvetica” fontlarını diğer harf karaterlerine oranla daha profesyonel ve güvenilir olarak algılamaktadır. El yazısını çağırıştıran, karışık ve süslü ya da şirin görünümlü yazım karakterlerini kullanmayın. Her türlü programda geçerli olan ve özellikle noktalı harflerin anlamsız şekiller olarak görünmeyeceği karaterleri tercih etmeniz gerektiğini hatırlayın.

Kullanacağınız yazı karakterine karar verdikten sonra boyutunu da doğru olarak seçmelisiniz. Bu boyut, profesyonel CV’lerde genellikle 11-12 font büyüklüğündedir, unutmayın.

Eğer Önyazı ve CV’nizi e-posta yoluyla iletecekseniz “word” değil “pdf” formatında gönderin.

Sosyal Medya Hesaplarınız:

Ve geldik çağımızda kişilerle ilgili en önemli veri kaynağı olan sosyal medya hesaplarına…
Günümüz işe alım süreçlerinde İK uzmanlarının adaylar ile ilgili karar verme sürecinde sosyal medya hesapları da oldukça belirleyici bir rol üstleniyor. Bilişim çağı olarak adlandırdığımız bu dönemde artık, görüşmeye çağırılma aşamasında ya da iki aday arasında karar verilemeyen durumlarda sosyal medya hesapları da incelenmeye başlanmıştır. Karar verme sürecinde bu hesapların görünümü de önem taşımaktadır. Facebook, Twitter, Instagram ve Linkedin gibi sosyal sitelerde bulunan hesaplarınızı iş ve özel yaşamınızı göz önünde bulundurarak akıllıca yönetmelisiniz.

Sosyal medya hesaplarınızda herkes tarafından erişilebilecek bilgi, ifade, görüş ve fotoğraflarınızı dikkatli seçmeli, hesaplarınızın gizlilik ayarlarını gözden geçirmelisiniz. Bu hesaplarınızda yer alan profil fotoğraflarınızın ve yalnızca arkadaşlarınız değil herkes tarafından erişilebilen albüm, ifade, düşünce ve paylaşımlarınızın başvurduğunuz şirket, pozisyon ve unvan için uygunsuz olmadığından; olumsuz algılanmanıza sebep olmayacağından emin olun.

Son Sözler:

CV’niz zengin görünsün diye hakkında az çok fikir sahibi olduğunuz; aktif olarak içinde bulunmadığınız, tecrübe etmediğiniz işleri bizzat gerçekleştirmiş gibi yazmayın. Yapmadığınız, bilmediğiniz bir işi özgeçmişinizde biliyormuş ya da yapmış gibi belirtmeyin. Yabancı dil bilginiz ile ilgili gerçek durumu belirtin. Gerçek dışı beyandan ve abartıdan uzak durun. Mütevazi olun; mülakat sırasında özgeçmişinizde belirttiğiniz konular ile ilgili test edilebileceğinizi unutmayın.

Tüm bu detayların ardından artık, profesyonel özgeçmişinizi oluşturma vakti. Peki bunları nasıl bir araya getireceğim mi diyorsunuz? Aşağıda sizlerle bir önyazı ve sadece fikir vermesi açısından basit bir CV örneği paylaşıyorum. Ancak yeniden ve önemle hatırlatmak istediğim bir nokta var ki;

Ön yazının içeriği tamamen size ait olmalı. Yani yukarıda da belirttiğimiz gibi başkalarının hazırladığı yazılar, CV’ler ya da şimdi vereceğim gibi sosyal medyada bulacağınız örneklerden “kopyala yapıştır” yapmayın. Bu örnekler size nereden başlayacağınıza ve nasıl bir yol izleyeceğinize dair rehberlik etsinler. CV’nizle karşılaşan İK Profesyonelleri “sıradan, tekdüze ve herkes gibi” düşüncesine kapılmasın; “farklı, kararında ve görüşmeye değer” diye düşünsün. Bu nedenle, yazacaklarınız sizin parmaklarınızdan dökülsün, cümleler size ait olsun.